WARMIA SZEPTEM - CZĘŚĆ II: COŚ WIĘCEJ NIŻ TYLKO MIEJSCE NA ZIEMI 7. POSŁOWIE

Spacery  po enklawie i okolicach stały się celem samym w sobie. Po lekturze Sekretnego życia drzew Petera Wohllebena [34] i Mądrości wilków Elli Radinger ([36] inaczej patrzę na las, łąki, uprawne pola, rzeczne doliny, jeziora. Nieoczekiwane spotkania ze zwierzętami przestają dziwić. Nieomal ocierają się o mnie, gdy fotografuję rozległy krajobraz, nieprzystępne komysze, samotne drzewa podczas świtu i wschodu słońca. Natura w takich chwilach wchodzi do głowy wszystkimi zmysłami. Przestaje mieć znaczenie, gdzie jestem: w Lesie Warmińskim, nad Kośnem, na Łynie, w zakątkach Czarnej czy tuż za progiem domu. Wszędzie dzieje się życie, epatując każdym wielkim i mikroskopijnym szczegółem, zdarzeniem, mgnieniem nastroju.  O świcie najłatwiej otworzyć się na ów nieustający spektakl przyrody...

Po lekturach Terra Nulla czy udostępnionej przez Pruthenię staropruskiej mitologii odtwarzanej ze strzępów przekazów historycznych nie sposób uniknąć zadziwienia faktem, jak bardzo utraciliśmy kontakt z otoczeniem, w którym od pokoleń wyrastamy i z którego coraz bardziej się wyobcowujemy, tworząc wokół siebie sztuczne środowisko.

Każdy powinien raz w roku porzucić Internet, gadżety wypierające osobiste kontakty z bliskimi, skorzystać z własnych nóg i rąk, zdać się na zmysły, osiodłać i dosiąść konia, pojechać rowerem, poczuć wodę pod wiosłem, założyć wygodne buty do pieszej wędrówki, by przypomnieć sobie prawdziwy smak i sens życia. By zająć się sobą a nie cudzymi sprawami do załatwienia.

Cisza na początku wyda się szokująca. Po adaptacji okazuje się zwykle, że nie ma nic piękniejszego, niż odkrycie własnego sposobu odczuwania świata. Z daleka od korporacyjnej gorączki i załatwiania cudzych interesów za wynagrodzenie nie będące nawet w części ekwiwalentem utraconych stron życia. Tutaj dzieje się niekończąca się opowieść.

Federico Fellini namawiał aktorów, bohaterów jego filmów, by grając żyli… kuliście. By doświadczali wrażeń ze wszystkich możliwych kierunków.

Oddawszy się korporacjom, własnemu przedsięwzięciu biznesowemu lub pracy dla pensji od pierwszego do pierwszego, żyjemy osiowo. Jednowymiarowo. Rozpamiętując wczorajsze; załatwiając dzisiejsze; zastanawiając się nad przyszłością zawężoną do perspektywy kolejnych zadań do wykonania i rozliczenia; żyjąc w strachu przed nagłą utratą dopływu gotówki w kontekście niespłaconych kredytów albo w obawie przed obniżeniem poziomu życia rzekomo określającego pozycję w lokalnej społeczności.

W fizyce kwantowej rozpatruje się pojęcia wielowymiarowych strun, których wyższe wymiary są znikomo małe (zwinięte) w porównaniu z wymiarami podstawowymi. Przypominamy coraz bardziej napięte struny, budulce wszechświata cywilizacyjnego przymusu – nie wielowymiarowe swobodne sfery.

W puszczy mamy szansę wyleczenia się z wydojności – zdolności deprywowania własnych potrzeb w celu zaspokojenia wymagań korporacyjnych przełożonych, którzy w głębokim poważaniu mają nasze dobro.

W puszczy mamy szansę odżyć… kuliście. Cokolwiek to znaczy w każdym indywidualnym przypadku.

Źródła:

[1] Praca zbiorowa pod redakcją Wojciecha Altmajera: Księga Edenu 1992-2017. Olsztyn 2017

[2] Praca zbiorowa pod redakcją Izabeli Lewandowskiej: Trwanie Warmii 600 lat Butryn. Urząd Gminy w Purdzie, Agencja Wydawnicza REMIX. Purda – Olsztyn 2012

[3] Praca zbiorowa pod redakcją Krystyny Dembczyńskiej, Krystyny Dołżyńskiej, Patryka Janowskiego, Grażyny Mikulewicz: Legendy i opowieści z ziemi ostródzkiej. Ostródzkie Stowarzyszenie Kulturowe Sasinia w Ostródzie. Ostróda 2010

[4] James Rebanks: Życie pasterza. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak. Kraków 2017

[5] Praca zbiorowa: Ramuk znaczy spokój, 240 lat Nadleśnictwa Nowe Ramuki. 2015 r.

[6] Cornelia Hanitz-Engelke: Erste ermländische evangelische Landkirche Neu Bartelsdorf 1888-2018. Wydanie własne autorki. Ahrensburg 2018.

[7] Igor Newerly: Za Opiwardą, za siódmą rzeką. Czytelnik. Warszawa 1991

[8] Hubert Ludomir Bauman: Ewangelickie kościoły na Warmii. Źródło internetowe: www.academia.eu

[9] Johannes Hassenstein: Die Geschichte der evangelischen Kirchen im Ermland seit 1772”. Allenstein 1918.

[10] Encyklopedia Warmii i Mazur: Źródło internetowe http://encyklopedia.warmia.mazury.pl

[11] Wojciech Bonowicz: Tischner. Świat Książki. Warszawa 2003

[12] Robert Klimek: Wały podłużne w Nerwiku, gmina Purda, województwo warmińsko-mazurskie. Pruthenia tom I 2006. Str. 112,

[13] Robert Klimek: Funkcjonowanie i obecny stan zachowania średniowiecznych wałów podłużnych w południowej części dominium warmińskiegoPruthenia tom III 2008

[14] Melchior Wańkowicz: Na tropach Smętka. Wydawnictwo Literackie Instytutu Wydawniczego PAX 1980

[15] Walenty Barczewski: Geografia polskiej Warmii. Olsztyn 1917

[16] Max Toeppen, Emil von Behring: Źródło internetowe - https://pl.wikipedia.org/wiki/Olsztynek

[17] Sasinowie: Źródło internetowe https://pl.wikipedia.org/wiki/Sasinowie

[18] Grzegorz Białuński: O zasiedleniu Ziemi Lubawskiej w okresie przedkrzyżackim w świetle źródeł pisanych i toponomastycznych. Pruthenia tom IV. Olsztyn 2009.

[19] Praca zbiorowa pod redakcją Seweryna Szczepańskiego i Pawła Kawińskiego: Opowieści, mity i legendy starożytnych Prus. Olsztyn 2015

[20] Tomasz Nowakiewicz, Aleksandra Rzeszotarska-Nowakiewicz: Starożytności Pojezierza Mrągowskiego, przewodnik archeologiczny. Urząd Miejski w Mrągowie i inni. Mrągowo 2013

[21] Stanisław Achremczyk: Warmia. Wydawnictwo Littera. Olsztyn 2011.

[22] Andrzej Kopiczko: Zarys dziejów parafii w Radostowej do końca II wojny światowej. Studia Ełckie 17/1. 2015

[23] Wojciech Altmajer. Terra Nulla. Olsztyn 2016

[24] Arkadiusz Sikora, Marian Szymkiewicz, Andrzej Górski, Grzegorz Neubauer: Awifauna lęgowa OSO Puszcza Napiwodzko-Ramucka ze szczególnym uwzględnieniem gatunków priorytetowych. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Uniwersytet Wrocławski. Styczeń 2015 r.

[25] Stanisław Czachorowski: Łajs – niecodzienny przewodnik po okolicy, przyrodzie i historii. Źródło internetowe. Łajs 2006

[26] Robert Klimek: Święte jeziora Prusów. Pruthenia tom VI. Olsztyn 2009.

[27] Agnieszka Jaremek, Magdalena Nowakowska: Swaderki, st. I (Wyspa na Jeziorze Świętym). Badania w roku 2010. Światowid. Rocznik Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Archeologia pradziejowa i średniowieczna archeologia Polski. Tom VIII 2009-2010.

[28] Henryk Łowmiański: Stan badań nad dziejami dawnych Prusów. Komunikaty Instytutu Mazurskiego. Olsztyn 1947

[29] Alicja Dobrosielska: Prusy pogańskie – w drodze ku państwowości. Pruthenia. Tom VII. Olsztyn 2012

[30] Praca zbiorowa: Warmio, quo vadis. Centrum Spotkań Europejskich „Światowid”. Elbląg 2017

[31] Łukasz Maurycy Stanaszek: Nadwiślańskie Urzecze. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział w Czersku, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie. Warszawa-Czersk 2014

[32] Maria Zientara-Malewska: Wspomnienia nauczycielki. Wydawnictwo Pojezierze. Olsztyn 1985

[33] Dzierzguny: Źródło internetowe - https://pl.wikipedia.org/wiki/Dzierzgunka

[34] Peter Wohlleben: Sekretne życie drzew. Wydawnictwo Otwarte. Kraków 2016

[35] Aleksander Sołżenicyn: Sierpień 1914. Wydawnictwo Foka. Wrocław 2010

[36] Ella H. Radinger: Mądrość wilków. Wydawnictwo Czarna Owca. Warszawa 2019

[37] August Klemens Popławski: Ludzie dnia wczorajszego. Grupa WM. Olsztyn 2018

[38] Ewidencja zabytków archeologicznych Gminy Purda.

[39] Ewidencja zabytków Gminy Purda